PL
Badano wpływ skażenia gleb (czarnoziemu, rędziny wapiennej i gleby płowej) wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) w dawkach 100, 500, 1000 mg∙kg-1 s.m. gleby i olejem napędowym (ON) w dawkach 0,1%, 0,5%, 1% w stosunku do s.m. gleby na zmiany aktywności biologicznej gleb w ryzosferze kukurydzy po 30-dniowym okresie wegetacji roślin w doświadczeniach doniczkowych w fitotronie. Oznaczono: ogólną liczebność: bakterii, promieniowców, grzybów, drobnoustrojów zdolnych do degradacji WWA i ON, a także aktywności enzymatyczne (aktywność dehydrogenaz, fosfataz zasadowej i kwaśnej). Silne korelacje wystąpiły pomiędzy właściwościami fizyko-chemicznymi skażonych gleb a ogólną liczebnością drobnoustrojów zdolnych do degradacji WWA oraz aktywnością dehydrogenaz. Stwierdzono statystycznie istotne zmniejszenie ogólnej liczebności bakterii i promieniowców oraz istotny wzrost ogólnej liczebności grzybów i drobnoustrojów degradujących WWA i ON we wszystkich glebach wraz ze wzrostem dawki skażenia. Aktywności dehydrogenaz oraz fosfatazy zasadowej były istotnie wyższe w glebach przy skażeniu olejem napędowym w dawce 1% w stosunku do s.m. gleby.
EN
Changes of biological activity in soils (chernozem, rendzina, podsolic soil) polluted with polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH’s) in doses 100, 500, 1000 mg∙kg-1 DM of soil and diesel fuel (DF) in doses 0.1, 0.5, 1.0% in relation to DM of soil in the rhizosphere of maize after 30-days vegetation period were compared. The total number of: bacteria, actinomycetes, fungi and microorganisms able to PAH’s and disel fuel degradation and enzymatic activities (dehydrogenase, alkaline and acide phosphatase) were analyzed in this work. The obtained results showed strongly correlations between physico-chemical properties of soils and total number of microorganisms able to phenanthrene and disel fuel degradation and between dehydrogenase activity. Statistically important decrease of the total number of bacteria and actinomycetes and statistically important increase of the total number of fungi and microorganisms able to PAH’s and disel fuel degradation in soils after the growth of maize were observed together with the increase of pollution doses. Dehydrogenase and phosphatase activity were statistically higher in soils polluted with disel fuel at the dose 1% in relation to DM of soil.