Ocena podobieństwa form żyta jarego na podstawie wybranych cech technologicznych

• Autorzy: Galek R. , Bujak H.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of spring rye forms similarity on the basis of selected technological traits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena podobieństwa 20 kolekcyjnych form żyta jarego pochodzących z różnych stref klimatycznych na podstawie kilku cech technologicznych z wykorzystaniem analizy skupień Warda. Doświadczenia polowe zakładano metodą losowanych bloków w czterech powtórzeniach w dwóch miejscowościach przez trzy lata. Analizowano masę 1000 ziaren (g), masę hektolitra (kg) oraz zawartość białka ogólnego (%), lizyny (mg·g⁻¹ ziarniaków) i włókna (mg·g⁻¹ ziarniaków). Analiza wariancji wykazała istotne zróżnicowanie środowisk dla wszystkich badanych cech. Stwierdzono również istotne zróżnicowanie badanych genotypów żyta jarego dla wszystkich badanych cech, za wyjątkiem zawartości włókna w ziarnie. Dla analizowanych cech technologicznych ziarna, oprócz zawartości włókna w ziarnie, wystąpiła również istotna interakcja genotypowo-środowiskowa. Wykreślony dendrogram według metody najdalszego sąsiedztwa Warda pozwolił na podział badanych obiektów na grupy i określenie odległości między nimi. Otrzymano jedenaście grup jednorodnych, z czego aż osiem (SMH-01, 'Gotav', 'Sorom', 'Petka', 'Żyto jare P Grandosa', 'Zenit', 'Wrens Abruzzi', Tiroler') stanowią pojedyncze genotypy. Najbardziej podobne do siebie, pod względem badanych cech jakościowych, okazało się 7 populacji żyta jarego: DL 67/176, DL 67/190, Tiroler Smolicki', Tosevschi', 'Priaborschi', 'Gazelle', 'Bred Bosch'. Następne 2 oddzielne grupy utworzyły również: 'Somro', 'Strzekęcińskie' i SMH-02 oraz 'Ludowe' i 'Karlshulder'.

EN

The aim of study was to evaluate the similarity of 20 spring rye forms originating from different climatic zones for several technological characters with the use of Ward's cluster analysis. Field experiments were conducted for three years using a randomised complete block design with four replications at two sites. 1000 grain weight, a hectolitre weight, protein, lysine and fiber contents in grain were analysed. Variance analyses showed significant differentiation of environments for investigated traits. Significant differentiation of genotypes and genotype × environment interaction for all traits, except of the fiber content, followed the cluster analysis to divide the genotypes into groups and to determine distances between them. Out of eleven homogeneous groups, eight were of single geno types (SMH-01, 'Gotav', 'Sorom', 'Petka', 'Żyto jare P. Grandosa', 'Zenit', 'Wrens Abruzzi', Tiroler'). Very similar to each other were 7 populations of spring rye: DL 67/176, DL 67/190, 'Tiroler Smolicki', Tosevschi', 'Priaborschi', 'Gazelle', 'Bred Bosch'. The populations 'Somro', 'Strzekęcińskie', SMH-02, 'Ludowe' and 'Karlshulder' formed another 2 separate groups.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 488
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.215-221,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Galek R.

• Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, ul.Cybulskiego 34, 50-205 Wrocław

autor

Bujak H.

• Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Akademia Rolnicza, ul.Cybulskiego 34, 50-205 Wrocław

Bibliografia

• FORTIN M.C., HAMIL A.S. 1994. Rye residue geometry for faster corn development. Agronomy Journal 86: 238-243.
• GROCHOWSKI L., GALEK R. 1997. Genetyczno-hodowlana ocena wybranych cech ilościowych rodów żyta jarego. Materiały z I Krajowej Konferencji „Hodowla Roślin". Poznań, 19-20 XI 1997: 187-190.
• HAUFE W., GEIDEL H. 1984. Vorschlag eines Schätzverfahrens zur Klassifizierung von Versuchsergebnissen, w: Arbeitstagung 1984 der Arbeitsgemeinschaft der Saatzuchtleiter" innerhalb der Vereinigung Österreichischer Pflanzenzüchter, gehalten vom 29 bis 29 November an der Bundesanstalt für alpenländische Landwirtschaft Gumpenstein. A-8952 Irdning: 257-290.
• JAGODZIŃSKI J., RAKOWSKA M. 1996. Wartość żywieniowa ziarna linii wsobnych i mieszańców żyta. Biul. IHAR. 200: 119-124.
• KACZMAREK J., BUJAK H., GANDECKI R. 2000. Reakcja genotypów żyta jarego na czynniki środowiska glebowego związane z rekultywacją. Biul. IHAR 216: 87-93.
• MĄDRY W. 1993. Studia statystyczne nad wielowymiarową oceną zróżnicowania cech ilościowych w kolekcjach zasobów genowych zbóż. Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 108 ss.
• REIMANN-PHILIPP R. 1986. Perennial spring rye as crop alternative. J. Agron. Crop. Sci. 4: 281-285.
• WĘGRZYN S., ŚMIAŁOWSKI T., GROCHOWSKI L. 1996. Zmienność i współzależność cech oraz ocena zjawisk genetycznych w kolekcji roboczej żyta ozimego 1977-1992. Biul. IHAR 200: 69-84.