PL
Pełne mleko w proszku oraz tłuszcz mleczny były badane przy użyciu skaningowego kalorymetru różnicowego (DSC). Na podstawie wyników uzyskanych metodą DSC wyznaczano energię aktywacji i współczynnik przedpotęgowy Z wykorzystując metodę Ozawy-Flynn-Wall'a. Oznaczono także skład kwasów tłuszczowych wykorzystując chromatografię gazową. Z ponad 400 różnych kwasów występujących w tłuszczu mlecznym dlugołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe stanowią około 45%, natomiast krótkołańcuchowe stanowią około 25%. Wybrano dynamiczną opcję pracy aparatu DSC stosując następujące szybkości ogrzewania próbek: 4 K·min⁻¹, 5 K·min⁻¹, 7,5 K·min⁻¹, 10 K·min⁻¹, 12,5 K·min⁻¹ , 15 K·min⁻¹ przy przepływie tlenu 6 dm³·min⁻¹ . Wykonano również termogramy pełnego mleka w proszku. Pełny termogram proszku otrzymywano w wyniku ogrzewania próbki od temperatury - 50°C do temperatury 200°C z szybkością 5ºC·min⁻¹. Wyznaczono także, charakterystykę mięknięcia tłuszczu przy użyciu aparatu DSC. Tłuszcz wyekstrahowany z pełnego mleka w proszku charakteryzuje się wysokimi wartościami energii aktywacji i wysokimi wartościami współczynnika przedpotęgowego Z dla temperatury onset, czyli temperatury początkowej procesu utleniania. Wyznaczono również energię aktywacji i współczynnik przedpotęgowy Z dla temperatury maksymalnej. Temperatury początkowe procesu utleniania (onset) są stosunkowo wysokie i tłuszcz mleczny charakteryzuje się wysoką stabilnością oksydatywną.
EN
The aim of this study was the measure of thermokinetical parameters of milk powder and milk fat using differential scanning calorimetry (DSC). Milk fat was extracted from milk powder. Thermooxidative stability was researched in milk fat. Values of activation energy and pre-exponential factor were calculated using the Ozawa-Flynn-Wall method. The fatty acids composition was researched with Gas Chromatography. From four hundred fatty acids that occur in milk fat, about 45% were long chain acids, while short chain acids comprised about 25%. The dynamic option of the DSC, using the following sample heating speeds: 4 K·min⁻¹, 5 K·min⁻¹, 7.5 K·min⁻¹, 10 K·min⁻¹, 12.5 ·min⁻¹, 15 K·min⁻¹ with oxygen flow 6 dm³·min⁻¹ were chosen. Milk powder was tested by differential scanning calorimeter (DSC). Samples were heated at the temperature from -50°C to 200°C at the heating rate of 5 K·min⁻¹ at liquid nitrogen cooling. The melting behavior was obtained by differential scanning calorimeter (DSC). Milk fat was characterized by high oxidative stability and high temperatures of the onset of the oxidation process. The value of energy activation for maximum temperature was lower than for the onset temperature. The same correctness for pre-exponetntial factor was observed. Milk fat was characterized by high oxidative stability.