PL
Oszacowano wartość rzeźną i oceniono jakość tusz tuczników rasy puławskiej, wyróżniając 4 grupy tuczników wg masy ubojowej: I –100,0–109,9 kg; II –110,0–119,9 kg; III –120,0–129,9 kg; IV –130,0–140,0 kg. Obliczono wskaźnik wydajności rzeźnej tusz –ciepłej (przed wychłodzeniu) i zimnej (po wychłodzeniu), zmierzono grubość słoniny, wysokość „oka” polędwicy i oszacowano mięsność, ponadto dokonano pomiaru masy i udziału elementów zasad-niczych w półtuszy, oznaczono skład tkankowy oraz właściwości fizykochemiczne schabu i szyn-ki. Wykazano, że wraz ze wzrostem masy ubojowej istotnie (P ≤ 0,01) zwiększała się masa tuszy ciepłej i zimnej. Wydajność rzeźna zimna wahała się od 79,04% (gr. II) do 81,35% (gr. IV) (P>0,05). Wraz z masą tuczników zwiększała się grubość słoniny i wysokość „oka” polędwicy. W grupie I wartość tych parametrów wynosiła 17,44 mm i 61,88 mm, a w grupie IV odpowiednio 20,65 mm i 65,59 mm. Zawartość tkanki mięśniowej (%) pozwoliła zakwalifikować tusze z I i II grupy do klasy E, natomiast z grupy III i IV do klasy U. Na podstawie rozbioru kulinarnego tusz wykazano, że wraz ze zwiększaniem się masy ciała udział elementów zasadniczych był wyższy. Różnice pomiędzy grupami I a IV odnośnie do schabu i szynki okazały się statystycznie istotne (P≤ 0,01) i wynosiły odpowiednio 2,08 kg i 3,95 kg. Przeprowadzone badania i analizy wykazały dobrą jakość tusz. Tusze tuczników o masie ubojowej 100–119,9 kg są przydatne do pozyskiwania wysokiej jakości surowca kulinarnego, a tusze tuczników o masie ubojowej 120–140 kg są bardzo dobrym materiałem do wytwarzania wyrobów wysokogatunkowych.
EN
The analysis of the slaughter value and assessment of thequality of carcasses of Puławska fatteners of various slaughter weight was carried out in the following groups: I –100.0–109.0 kg, II –110.0–119.9 kg, III –120.0–129.9 kg, and IV –130.0–140.0 kg. The hot and cold slaughter yield, backfat thickness, loin eye height, meatness, weight and the share of basic carcass parts, tissue com-position and physical properties of loin and ham were determined. It was shown that with the increase in the slaughter weight the hot and cold carcass weight increased significantly (P ≤ 0.01), whereas cold carcass yield ranged from 79.04% (group II) to 81.35% (group IV) (P > 0.05). It was also ob-served that with the increase in the weight of fatteners also backfat thickness and loin eye height in carcass increased. In group I these parameters were 17.44 mm and 61.88 mm, respectively, and they were lower by 3.21 mm and 3.41 mm as compared to group IV. The content of muscle tissue allowed to qualify carcasses from groups I and II to class E, while from groups III and IV to class U. Based on culinary cutting, it was shown that in subsequent ranges of body weight the share of primal cuts in-creased. Differences between groups I and IV as regards loin and ham were significant (P ≤ 0.01), averaged 2.08 kg and 3.95 kg, respectively. The obtained results showed in general a good quality of carcasses. Carcasses of fatteners with the slaughter weight of 100–119.9 kg are useful to obtain high quality culinary raw material, whereas carcasses of fatteners with the slaughter weight of 120–140 kgare a good material for the production of high quality products.