Polska hodlowla roślin na tle hodowli europejskiej

• Autorzy: Duczmal K.W.

Warianty tytułu

EN

Plant breeding in Poland against the background of European breeding

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prace hodowlane w Polsce rozpoczęto po stu latach od powstania pierwszych przedsiębiorstw hodowlanych we Francji i kilkudziesięciu od rozpoczęcia systematycznej hodowli zbóż w Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii. Podstawy hodowli roślin w Polsce próbowali sformułować Michał Oczapowski i Jan Nepomucen Kurowski; do nich dołączyli zasłużeni hodowcy: Władysław Mayzel, Edmund Załęski, Aleksander Janasz, Konstanty Buszczyński i inni. Stworzenie organizacji hodowców roślin, a przez nich wprowadzenie kwalifikacji i norm nasiennych oraz rejestru (doboru) odmian na przełomie XIX i XX wieku dało początek nowoczesnemu nasiennictwu. Do najważniejszych osiągnięć polskiej hodowli roślin należy zaliczyć odmiany buraka cukrowego o dużej zawartości cukru i odporne na chwościka (pierwsza: 'AJ1', 1892), pszenżyta (pierwsza: 'Lasko', 1982) oraz pszenic (najpopularniejsze: 'Dańkowska Graniatka', 1912 i 'Grana', 1920), a także cebulę 'Wolską' (1910). Polska Hodowla roślin niemal przez cały czas szła krok w krok za europejską hodowlą roślin, wielokrotnie jej dorównując, a niekiedy nawet ją wyprzedzając.

EN

Plant breeding in Poland started a century after the first breeding companies in France had been established, and a few decades from the beginning of cereal breeding programmes in Germany, France and Great Britain. Bases of plant breeding in Poland have been laid down by Michał Ocza- powski and Jan Nepomucen Kurowski. Their works were followed by famous breeders: Władysław Mayzel, Edmund Załęski, Aleksander Janasz, Konstanty Buszczyński and others. Establishing of Plant Breeders' Association and introduction of seed certification procedure, seed standards and national list of varieties on the turn of 19th and 20th century gave the foundations for modern plant breeding and seed production. Most important attainments of Polish plant breeding include the varieties of sugar beet with high sugar content and resistance to Cercospora beticola (first one - 'AJ1' bred in 1892), of the triticale (first one: 'Lasko', 1982), wheat (most popular: 'Dańkowska Graniatka', 1912 and 'Grana', 1970) and onion ('Wolska', 1910). Plant breeding in Poland almost all the time followed step by step the European one, many times with the achievements equal to its standards and quite often getting ahead of it.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 488
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.29-37,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Duczmal K.W.

• Polska Izba Nasienna, ul.J.Kochanowskiego 6/607, 60-845 Poznań

Bibliografia

• BRZOZOWSKI St. (red.) 1969. Z dziejów hodowli roślin i nasiennictwa w Polsce. Studia i materiały z dziejów nauki polskiej, ser. B, zeszyt 17, PWN.
• CZEMBOR H. 1989. Stan i perspektywy hodowli roślin w Polsce. Biul. IHAR 171/172: 5-14.
• DUCZMAL K. 1997. Węzłowe problemy polskiego nasiennictwa. Hod. Roślin i Nas., Nr specjalny: 2-17.
• DUCZMAL K., TUCHOLSKA H. 1992. Organizacja polskiego nasiennictwa. II Ogólnopolski Zjazd Hodowców Roślin Ogrodniczych w Lublinie, 15 II 1992: 45-52.
• KOROHODA J. 1981. Rodowody polskich hodowców roślin na tle rozwoju hodowli roślin w Polsce. Hod. Roślin i Nas. 5/6: 65 ss.
• JASTRZĘBSKI K. 1989. Hodowla i nasiennictwo ziemniaków. Biul. IHAR 171/172: 15-22.
• KRZYMUSKI J. 1989. Potencjalna i rzeczywista efektywność postępu biologicznego w produkcji zbóż w Polsce. Biul. IHAR 171/172: 29-38.
• KRZYMUSKI J., OLEKSIAK T., STEPPA B. 1989. Grana - przełom i sukces w polskiej hodowli pszenicy ozimej. Biul. IHAR 171/172: 59-62.
• PODLASKI S. 1999. inf. pryw.
• ROSTWOROWSKI A. 2002. inf. pryw.
• ŚWIĘCICKI W. 1989. Postęp w hodowli grochu w Polsce. Biul. IHAR 171/172: 71-74.
• WOLSKI T., TYMIENIECKA E., BRYKCZYŃSKA L., MĄDRA M. 1989. Postęp w hodowli ozimego pszenżyta w dwudziestoletnim programie Poznańskiej Hodowli Roślin. Biul. IHAR 171/172: 53-57.