Ocena możliwości zastosowania metody Brune'a i jej modyfikacji do określenia zdolności małych zbiorników wodnych do zatrzymania rumowiska

• Autorzy: Michalec B.

Warianty tytułu

EN

Appraisal of the possibility of the use of the Brune method and its modification for the assessment of the sediment trap efficiency of small reservoirs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń zdolności małych zbiorników wodnych do zatrzymania rumowiska (β). Do analiz wytypowano dziewięć małych zbiorników wodnych znajdujących się w dorzeczu górnej Wisły. Zdolność ta została określona na podstawie bilansu rumowiska i porównana z wynikami obliczeń metodą Brune’a i jej modyfikacjami, opracowanymi przez Gilla, Heinemanna oraz Jothiprakasha i Garga. Stwierdzono, że istnieje możliwość zastosowania tych metod do wyznaczenia początkowej zdolności małych zbiorników do zatrzymywania rumowiska. Metody te mogą mieć zastosowanie w przypadku małych zbiorników, których współczynnik pojemności jest większy od 1%. Stwierdzono również, że wyniki obliczeń zdolności do zatrzymywania rumowiska w kolejnych latach eksploatacji małych zbiorników wodnych wykonane za pomocą metody Brune’a i wzorów Gilla, Heinemanna oraz Jothiprakasha i Garga nie odpowiadają rzeczywistej zdolności, oznaczonej symbolem βrz i określonej na podstawie bilansu rumowiska. Poddane ocenie metody nie mogą być wykorzystane do określenia zdolności małych zbiorników wodnych do zatrzymania rumowiska w kolejnych latach eksploatacji.

EN

The results of the calculations of the sediment trap efficiency of small reservoirs were introduced in the work. The sediment trap efficiency was appointed the symbol β. Nine small reservoirs located in the Upper Vistula river basin were chosen to analyses. This efficiency became determined on the basis of the sediment balance and compared with the results of applied Brune’s method and its modification, worked out by Gill, Heinemann and Jothiprakash and Garg. It was stated that the possibility of the use of these methods to delimitation of the initial sediment trap efficiency of small reservoirs existed. The initial β concerns to the beginning of operation. These methods can have the use in the case of the small reservoirs the whose capacity-inflow ratio is larger from 1%. Also it was stated, that the results of the calculations of the sediment trap efficiency in the successive years of the operation of small reservoirs executed using Brune’s method and Gill’s, Heinemann’s and Jothiprakash’s and Garg’s formulae they do not represent real value of β, determined on the basis of the sediment balance. Estimated methods can not the be used to the qualification of the sediment trap efficiency of small reservoirs in the successive years of operation.

Słowa kluczowe

PL

male zbiorniki wodne; rumowiska rzeczne; rumowiska unoszone; sedymentacja; zdolnosc do zatrzymywania rumowiska; metody obliczen; metoda Brune'a

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2014
• Numer: IV/2
• Opis fizyczny: s.1305-1316,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Michalec B.

• Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.A.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Abdu Rahiman, K.U., Dwarakish, G.S., Babita, M., Kawal, M. (2009). Changes in hydrology and coastal sedimentation by dams – a case study. ISH Journal of Hydraulic Engineering, 15:3, 51-64,
• Aspelund, A., Madsen, S. (2004). Baker river project. Hydrology and Geomorphology of Baker and middle Skaigt River. Part 2: Sediment transport and channel response.Final draft report, R2 Resource Consultants, Inc., Washington, 111.
• Bednarczyk, T., Michalec, B., Tarnawski, M. (2005). Forecast of water reservoir silting on a water course excluded from hydrological monitoring. 10th International Scientific Conference “Enviro”, Nitra, 39-48.
• Bednarczyk,T., Lipski, Cz., Madeyski, M. (1988). Ocena stopnia zamulenia małego zbiornika wodnego na tle procesów denudacyjnych w zlewni lessowej. ZeszytyProblemowe Postępów Nauk Rolniczych. Nr 375, Kraków, 45-46.
• Brune, G. M. (1953). Trap efficiency of reservoirs. Transactions, American Geophysical Union, No 34, 407-418.
• Chen, C-N. (1975). Design of sediment retention basins. Proceedings of the National Symposium on Urban Hydrology and Sediment Control, Lexington, Kentucky,285-298.
• Churchill, M. A. (1948): Discussion of ‘Analysis and use of reservoir sedimentation data’ by L.C. Gottschalk. Proceedings of Conference “Federal Inter-Agency Sedimentation”, Denver, Colorado.
• Curtis, D.C., Mc Cuen R.H. (1977). Design efficiency of stormwater detention basins. Proceedings, American Society of Civil Engineers. Journal of Water Resources Planning and Management Division, 103, 125-140.
• Dendy, F. E. (1974). Sediment trap efficiency of small reservoirs. Transactions of the American Society of Agricultural Engineers, vol.17, No.5, 898 – 908.
• Drozd, N. J. (1961). Intensivnost vodnoj erozji i zailenija vodochranilišč na malych riekach USSR. Malyje vodojomy ravinnyvh oblastiej SSSR I ich ispolzovanije.Izdat. ANSSSR, Moskva-Leningrad.
• Garg, V., Jothiprakash, V. (2010). Trap efficiency estimation of a large reservoir. ISH Journal of Hydraulic Engineering 14:2, 88-101.
• Gill, M.A. ( 1979). Sedimentation and useful life of reservoirs. Journal of Hydrology, Vol. 44, 89-95.
• Hartung, F. (1959). Ursache und Verhuetung der Staumraumverlandung bei Talsperren. Wasserwirtschaft, 1, 3-13.
• Heinemann, H. G. (1981). A new sediment trap efficiency curve for small reservoirs. Water Resources Bulletin, Vol. 17, No.5, 825-830.
• Heinemann, H.G. (1984). Reservoir trap efficiency. In: „Erosion and Sediment Yield“, Geo Books, Norwich, 201-218.
• Jothiprakash, V., Garg, V. (2008). Re-took to conventional techniques for trapping efficiency estimation of a reservoir. International Journal of Sediment Research,Vol. 23, No. I, 76-84.
• Karaušev, A.V. (1966). Teorija i metod rasčota zailenija vodochranilišč i prudov. Trudy GGI, 132.
• Linsley, R. K., Kohler, M.A., Paulhus, J.L.H. (1986). Hydrology for engineers. McGraw- Hill Inc. ,San Francisco.
• Łajczak, A. (1995). Studium nad zamulaniem wybranych zbiorników zaporowych w dorzeczu Wisły. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, Z. 8, PWN, Warszawa, 108.
• Łajczak, A. (1998). Prognoza zamulania zbiornika Świnna Poręba na Skawie. IX Konferencja Sozologiczna „Sozologia na obszarze antropopresji na przykładziezbiornika Świnna Poręba. AGH Kraków.
• Michalec, B. (2003). Analiza procesu zamulania małych zbiorników wodnych. Acta Scientiarum Polonorum, Formatio Circumiectus, Z. 2(2), 2003, 35-46.
• Michalec, B. (2008). Ocena intensywności procesu zamulania małych zbiorników wodnych w dorzeczu Górnej Wisły. Zesz. Nauk. Uniw. Roln. w Krakowie nr 451,Seria rozprawy, z. 328.
• Michalec, B., Tarnawski, M. (2006). Assessment of sediment supplied to a small water reservoir at Krempna. Proc. of XXIII Conference on the Danubian Countries onthe hydrological forecasting and hydrological bases of water management. Serbia,Belgrade.
• Porozumienie z dnia 21.12.1995 roku zawarte między Wicepremierem Rady Ministrów, Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej a Ministrem Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, dotyczące współpracy w zakresie programu małej retencji.
• Program małej retencji województwa małopolskiego. 2004. Projekt Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego i Małopolskiego ZarząduMelioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie, Kraków, wersja na CD, 47.
• Rausch, D.L., Heinemann, H.G. (1984). Measurement of reservoir sedimentation. In Erosion and Sediment Yields: Some Methods of Measurement and Modelling,Hadley RF, Walling DE (eds). Geo: Norwich, 179–200.
• Sahay, R.R. (2011). Life forecasting of Getalsud Reservoir in India based on its sedimentation behaviour. Lakes & Reservoirs: Research and Management, No 16, 287–292.
• Tebbi, F.Z., Dridi, H., Morris, G.L. (2012). Optimization of cumulative trapped sediment curve for an arid zone reservoir: Foum El Kherza (Biskra, Algeria). HydrologicalSciences Journal – Journal des Sciences Hydrologiques, 57(7).
• Verstraeten, G, Poesen J. (2000). Estimating trap efficiency of small reservoirs and ponds: methods and implications for the assessment of sediment yield. Progress inPhysical Geography 24, 219–251.
• Vincent, R., Dębski, D., Green, T. (2001). Sedimentation in storage reservoirs. Final Report. Department of Environment, Transport and the Regions. Halcrow Water,Burderop Park Swindon Wiltshire, 167.
• Wiśniewski, B., Kutrowski, M. (1973). Budownictwo specjalne w zakresie gospodarki wodnej. Zbiorniki wodne. Prognozowanie zamulania. Wytyczne instruktażowe. Biuro Studiów i Projektów Budownictwa Wodnego „Hydroprojekt”, Warszawa, 55.

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2014.4.2.097