EN
Nowadays, esters of saccharides and fatty acids are obtained mainly using chemical methods. An alternative method of saccharide esterification with fatty acids is a process using a lipase biocatalyst. The objective of the study was to develop a method to enzymatically esterify starch with a lipase preparation isolated from the Candida antarctica yeast. The esterification reaction of starch was performed at a low temperature (60 ºC) using non-toxic reagents. The reaction medium was also non-toxic. The obtained product of this reaction was a starch oleate that could be a thickening agents’ constituent owing to its hydrophilic and hydrophobic properties. The starch ester obtained through the enzymatic esterification reaction was analysed using a HNMR (Nuclear Magnetic Resonance) technique. The degree of substituting starch with oleic acid was DS = 0.13. The DSC (Differential Scanning Calorimeter) analysis proved that the enzymatic modification of starch caused the thermal characteristics of the product obtained to change. The heat appearing specific for the starch oleate phase transition was three times lower than that of the native starch. The correlation was also determined between rheological properties of water suspensions of starch and starch oleate and temperature. The starch oleate was characterized by a rapid increase in its viscosity during the initial phase of heating and, as the temperature rose, by a slow decrease in its viscosity.
PL
Estry sacharydów i kwasów tłuszczowych otrzymuje się głównie metodami chemicznymi. Alternatywną metodą estryfikacji sacharydów kwasami tłuszczowymi jest sposób z użyciem biokatalizatora – lipazy. Celem pracy było opracowanie metody enzymatycznej estryfikacji skrobi przy użyciu preparatu lipazy z drożdży Candida antarctica. Reakcja estryfikacji skrobi przebiegała w niskiej temperaturze (60 ºC), z zastosowaniem nietoksycznych reagentów oraz nietoksycznego środowiska reakcji. Otrzymany produkt – oleinian skrobi – dzięki właściwościom hydrofilowym oraz hydrofobowym może być składnikiem substancji zagęszczających. Ester skrobi uzyskany za pomocą reakcji enzymatycznej estryfikacji poddano analizie HNMR. Stopień podstawienia skrobi kwasem oleinowym wynosił DS = 0,13. Analiza DSC wykazała, że modyfikacja enzymatyczna skrobi spowodowała zmiany właściwości termicznych uzyskanego produktu. Ciepło właściwe przemiany fazowej oleinianu skrobi było 3 razy mniejsze niż ciepło właściwe przemiany fazowej skrobi naturalnej. Określono również właściwości reologiczne zawiesin wodnych skrobi oraz oleinianu skrobi w zależności od temperatury. Oleinian skrobi charakteryzował się szybkim wzrostem lepkości w początkowej fazie ogrzewania i jej powolnym zmniejszaniem wraz z dalszym wzrostem temperatury.