Jakość wody i gleby w wybranych gospodarstwach z regionu Podlasia prowadzących chów bydła mlecznego

• Autorzy: Pietrzak S. , Sapek B.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy zaprezentowano wyniki ponad czteroletnich badań monitoringo­wych wody i gleby, prowadzonych w czterech gospodarstwach ukierunkowanych na produkcję mleka z województwa podlaskiego. Składnikami poddawanymi oce­nie w próbkach wody i gleby były: azot azotanowy (N-NO₃), azot amonowy (N-NH₄) i fosfor (P), a ponadto w próbkach wody - potas (K). Stwierdzono, że w największym stopniu zanieczyszczona była woda pobierana ze studzienek zainsta­lowanych obok gnojowni (10,7 g N-NO₃-m⁻³, 45,6 g N-NH₄-m⁻³, 6,7 g P·m⁻³ i 645,9 g K·m⁻³) oraz na wybiegu dla bydła (10,9 g N-NO₃-m⁻³, 15,1 g N-NH₄-m⁻³, 3,0 g P·m⁻³ i 270,6 g K·m⁻³). Ponadto duże stężenia poszczególnych tych składni­ków występowały w wodzie pobieranej z takich miejsc, jak: studnie gospodarskie, w pobliżu silosu przy wejściu na teren zagrody. W przypadku gleby, to podobnie jak woda, była ona najbardziej zanieczyszczona w miejscach w pobliżu składowisk nawozów naturalnych. Znajdowało się w niej przeciętnie - azotu azotanowego i amonowego łącznie do 45,6 g·m⁻³ gleby oraz fosforu do 16,1 g·m⁻³ gleby. Podwyż­szone zawartości fosforu występowały także w glebie pobieranej z wybiegu dla bydła oraz przy bramie wjazdowej. Uzyskane wyniki pracy wskazują, że odchody zwierząt stanowią największe zagrożenie dla jakości wody i gleby w gospodarstwie, a zwłaszcza na terenie za­grody.

EN

The paper presents the data from over four year investigations of water and soil quality on four dairy farms from Podlasie province. The content of ni­trate nitrogen (N-N03), ammonium nitrogen (N-NH4) and phosphorus (P) were determined in the water and soil samplers and potassium (K), in the water sam­pler. It was noted, that water from the control wells installed in the ground near manure pit (10.7 g N-NO₃-m⁻³, 45.6 g N-NH₄-m⁻³, 6.7 g P·m⁻³ and 645,9 g K·m⁻³) and on the cattlerun (10,9 g N-NO₃-m⁻³, 15,1 g N-NH₄-m⁻³, 3,0 g P·m⁻³ and 270,6 g K·m⁻³) was the most polluted. Besides, high concentrations of these individual nutrients occur in water collected from points such as: farm wells, near silo, near farm gate. Soil, similar as water, was the most polluted in the places located near the storage of manure. Soil samples from these places contained together up to 45.6 g·m⁻³ of nitrate and ammonium nitrogen and up to 16.1 g·m⁻³ of phosphorus. Rather high contents of phosphorus also occurs in the soil from the cattlerun and from the place near the farm gate. The obtained data indicate, that animals waste created the highest risk for water and soil quality on the farm, especially in the farmyard area.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 499
• Opis fizyczny: s.279-286,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pietrzak S.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach

autor

Sapek B.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach

Bibliografia

• Dewes Т., Schmitt L. 1994. Deposition von Stickstoff und Kalium aus Stallmiststa- peln in Böden unter langjährig genutzten Mistplätzen. Agribiological Research Band 47(2): 115-123.
• Ostrowska В. E., Wesołowski P., Marcinkowski Т.. Smoroń S. 1996. Azotany i amo­niak w wodzie do picia z ujęć własnych w gospodarstwach rolnych, w: Nadmiar azotu w rolnictwie czynnikiem zagrożenia zdrowia człowieka. Wydawnictwo IMUZ. Falenty: 58-64.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia 2002. Rozporządzenie z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Dz.U. Nr 203, poz. 1718.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury 2002. Rozporządzenie z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie wamnków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U. Nr 75, poz. 690.
• Sapek A., Sapek В., Rzepiński W. 1993. Wstępne rozpoznanie zanieczyszczenia wody do picia z ujęć własnych w gospodarstwach rolnych na terenie województwa ostrołęc­kiego. IMUZ, Falenty. ODR w Ostrołęce: 8 ss.
• Sapek B. 1996. Mineralizacja materii organicznej w glebach łąkowych jako źródło azotu. IMUZ, Falenty. Zeszyty Edukacyjne 1: 75-85.
• Sapek В. 1998a. Monitoring zanieczyszczeń gleby i wody składnikami nawozowymi w skali gospodarstwa, w: Monitoring środowiska. I. Wiatr, H. Marczak (red.). Wy­dawnictwo Ekoinżynieria, Lublin: 165-174.
• Sapek B. 1998b. Farm as a source of soil, water and air pollution with nitrogen, phosphorus and potassium. Bibliotheca Fragmenta Agronomica 3, Puławy: 124-144.
• Sapek В. 2002a. Jakość gleby i wody w gospodarstwach demonstracyjnych. IMUZ, Falenty. Zeszyty Edukacyjne 7: 57-71.
• Sapek B. 2002b. The impact of farmstead operation on ground water quality, w: Agri­cultural effects on ground and suiface waters: Research at edge of science and so­ciety. J. Steenvoorden, F. Claessen, J. Willems J. (red.). IAHS Publication no. 273: 125-130.