PL
Celem podjętych badań była ocena kształtowania się wybranych cech jakości jaj kurzych w zależności od ich masy (kategorie wagowe). Materiał badawczy stanowiły jaja pochodzące od 250 niosek (♂ New Hampshire x ♀ Barred Rock). Ptaki utrzymywane były w kurniku na ściółce w jednakowych warunkach zoohigienicznych i żywione do woli takimi samymi mieszankami paszowymi, o odpowiedniej wartości pokarmowej w okresie wychowu i nieśności. W 36. tygodniu życia niosek pobrano losowo 160 jaj, które podzielono na cztery kategorie wagowe: poniżej 57,0 g (grupa A); od 57,0 do 60,0 g (grupa B); od 60,0 do 63,0 g (grupa C) oraz powyżej 63,0 g (grupa D). Przeprowadzono ocenę parametrów jakości białka, żółtka i skorupy, a także określono stężenie oraz aktywność enzymatyczną lizozymu w poszczególnych frakcjach białka. Jaja pochodzące z grupy D cechowały się największym udziałem białka (60,92%), a najmniejszym skorupy (10,56%). Białko tych jaj wyróżniało się największą masą (40,19 g) oraz wysokością (6,61 mm). Również żółtko charakteryzowało się najwyższą masą (18,13 g) oraz najciemniejszym wybarwieniem (13,65 pkt.). Jaja zakwalifikowane do grupy B miały skorupy o największej grubości (352,46 μm) i wytrzymałości (38,2 N). Szczegółowa analiza lizozymu wykazała, że białko jaj z grupy A charakteryzowało się największą zawartością oraz aktywnością tego enzymu w obu analizowanych frakcjach białka (0,61%; 131 105 U/ml – białko rzadkie oraz 0,38%; 80 705 U/ml – białko gęste). Stwierdzono, że jaja o największej masie cechowały się najkorzystniejszymi z punktu widzenia konsumenta cechami. Wyróżniała je dobra jakość białka (największa masa i wysokość) oraz żółtka (największa masa i najciemniejsze wybarwienie). Ponadto cechowały się dość grubą (352,37 μm) i najmniej odkształcającą się skorupą (70,90 μm). Natomiast białko jaj o najmniejszej masie charakteryzowało się najwyższą koncentracją i aktywnością hydrolityczną lizozymu.
EN
The purpose of this study was to evaluate selected quality traits of chicken eggs in relation to their weight (weight categories). The experimental material comprised eggs from 250 laying hens (♂ New Hampshire x ♀ Barred Rock). The birds were kept in a poultry house on litter in identical hygienic conditions and fed ad libitum the same compound feed, of appropriate nutritional value, during the rearing and egg production period. At 36 weeks of age 160 eggs were taken at random from the hens and divided into four weight categories: below 57.0 g (group A); 57.1 to 60.0 g (group B); 60.1 to 63.0 g (group C) and above 63.0 g (group D). The quality of the albumen, yolk and shell was evaluated and the concentration and hydrolytic activity of lysozyme was determined in individual albumen fractions. Eggs from group D had the highest share of albumen (60.92%) and the smallest share of shell (10.56%). Furthermore, the albumen of these eggs had the greatest weight (40.19 g) and height (6.61 mm), and the yolks had the highest weight (18.13 g) and darkest colour (13.65 pts). The eggs assigned to group B had greater shell thickness (352.46 μm) and strength (38.2 N). Detailed analysis of lysozyme activity showed that the albumen of the group A eggs had the highest lysozyme concentration and hydrolytic activity in both albumen fractions analysed (0.61%; 131,105 U/ml – thin albumen and 0.38%;80,705 U/ml – thick albumen). The study showed that the heaviest eggs had the most favourable traits for the consumer. They were distinguished by good albumen quality (the greatest weight and height) and yolk quality (the greatest weight and darkest colour). Moreover, their shells were fairly thick (352.37 μm) and the least susceptible to deformation (70.90 μm). On the other hand, the albumen of the eggs in the lowest weight category had the highest concentration and hydrolytic activity of lysozyme.