Ocena wpływu wybranej mieszaniny dodatków do żywności na wskaźniki przemian węglowodanowo-lipidowych

• Autorzy: Friedrich M. , Kuchlewska M.

Warianty tytułu

EN

Assessing the effect of selected mixture of food additives on carbohydrate-lipid metabolism

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie, na modelu zwierzęcym, czy i w jaki sposób mieszanina wybranych substancji dodatkowych do żywności, wraz ze zmianą składu diety na przetworzoną, oczyszczoną, wymagającą zastosowania tych dodatków, wpływają na metabolizm węglowodanowo-lipidowy ustroju. Badania przeprowadzono na 48 samcach i 48 samicach (osobno dla każdej płci) szczura szczepu Wistar, podzielonych na cztery grupy. Do picia zwierzęta grupy I i III otrzymywały wodę. Zwierzętom z grupy II i IV podawano 5 ml roztworu wybranych dodatków do żywności: azotanu(V) potasu – E 252, azotanu(III) sodu – E 250, kwasu benzoesowego – E 210, kwasu sorbowego – E 200 i glutaminianu sodu – E 621. Ilość podawanych dodatków wyliczono, biorąc pod uwagę średnie spożycie przez ludzi, w przeliczeniu na jednostkę masy ciała. Po wypiciu roztworu zwierzęta dopajano czystą wodą. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że dodatek do diety mieszaniny wybranych dodatków do żywności powodował istotny wzrost stężenia glukozy, cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji LDL, co wskazuje, że zastosowane dodatki mogą sprzyjać powstawaniu lub nasilaniu zaburzeń lipidowych. Odpowiedź organizmu na zastosowane dodatki była istotnie związana z płcią badanych zwierząt, przy czym zmiany zachodzące w zakresie gospodarki węglowodanowo-lipidowej obserwowano również u samic, pomimo ochronnego wpływu estrogenów w tym zakresie. Niekorzystny charakter zmian zachodzących pod wpływem zastosowanej mieszaniny dodatków obserwowano zarówno u zwierząt karmionych paszą podstawową, jak i zmodyfikowaną. Jednak zmiany te występowały z różnym natężeniem, w zależności od badanego parametru.

EN

The objective of this study was to verify, using an animal model, whether or not, and in what way, a mixture of some selected additional substances added to food had an effect on the carbohydrate-lipid metabolism of organism since the addition of those additives was required to enrich the changed diet composition containing processed and purified ingredients. The experiment was carried out on 48 male and 48 female Wistar laboratory rats (separately for each gender); the animals were arranged into four groups. The animals from groups I and III received tap water to drink. The animals from groups II and IV received a 5 ml portion of the solution of selected food additives: sodium nitrite – E 250, potassium nitrate – E 252, benzoic acid – E 210, sorbic acid – E 200, and monosodium glutamate – E 621. The amount of food additives administered to the animals was computed on the basis of the average human consumption rate of those additives per 1 kg of body mass. After the animals had drunk the solution, they drank supplemental tap water. Based on the experimental results obtained, it was found that the addition of those selected food additives to the animal diet caused the concentration rates of glucose, total cholesterol and its LDL fraction to significantly increase; this increase indicated that the food additives could foster the development or the potentiation of lipid disorders. The organism response to the additives applied was significantly correlated with the gender of the animals examined; however, the changes occurring in the carbohydrate-lipid metabolism were also found in female rats despite the protective impact of estrogens herein. An undesirable character of the changes occurring owing to the effect of the applied mixture of food additives was found both in animals fed the basic and the modified feedstuffs. Yet, the intensity of the changes varied depending on the parameter studied.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2012
• Tom: 19
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.195-210,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Friedrich M.

• Zakład Fizjologii Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Papieża Pawła VI 3, 71-459 Szczecin

autor

Kuchlewska M.

• Zakład Fizjologii Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. Papieża Pawła VI 3, 71-459 Szczecin

Bibliografia

• [1] Bigazzi F., Pino B.D., Forastiere F., Pistelli R., Rossi G., Simoni M., Baldacci S., Viegi G., Bionda A., Sampietro T.: HDL and clinical and biochemical correlates in Italian non-smoker woman. Clin. Chem. Lab. Med., 2004, 42, 1408-1416.
• [2] Bilczuk L.: Próba oceny ochronnego wpływu witaminy A na organizm szczurów narażonych na przedłużone działanie azotynu sodowego. Bromat. Chem. Toksykol., 1980, 1 (13), 49-54.
• [3] Bilczuk L.: Wpływ przedłużonego podawania azotynu sodowego na niektóre wskaźniki biochemiczne u zwierząt doświadczalnych. Bromat. Chem. Toksykol., 1980, 1 (13), 41-47.
• [4] Chachaj A., Drożdż K., Szuba A.: Procesy transportu zwrotnego cholesterolu i ich rola w regresji miażdżycy. Post. Bioch., 2008, 54, 301-307.
• [5] Connick J.H., Stone T.W.: The role of kinurenines in diabetes mellitus. Med. Hypotheses, 1985, 18, 371-376.
• [6] Dąbrowska M., Rutowicz A., Brzozowska A.: Oszacowanie pobrania z dietą wybranych substancji konserwujących na podstawie danych o spożyciu żywności z badań budżetów gospodarstw domowych. Żyw. Człow. Metab., 2003, 1-2 (30), 335-340.
• [7] de Grooth G.J., Klerx A.H., Stroes E.S., Anke H.E., Klerkx M., Erik S., Stroes G., Anton F.H., Stalenhoef J.J., Kastelein P., Kuivenhoven J.A.: A review of CEPT and its relation to atherosclerosis. J. Lipid Res., 2004, 11 (45), 1967-1974.
• [8] Figurska-Ciura D., Orzeł D., Styczyńska M., Leszczyński W., Żechałko-Czajkowska A.: Wpływ skrobi opornej RS4 na metabolizm szczurów rasy Wistar. Wskaźniki biochemiczne i lipidowe. Roczn. PZH, 2007, 1 (58), 1-6.
• [9] Frank P.G., Marcel Y.L.: Apolipoprotein A-I: structure, function, relationship. J. Lipid Res., 2000, 6 (41), 853-872.
• [10] Fredenrich A., Bayer P.: Reverse cholesterol transport, high density lipoproteins and HDL cholesterol: recent data. Diabetes Metab., 2003, 3 (29), 201-205.
• [11] Friedrich M., Dolot A.: Assessment of effects of diet composition and vitamin B supplementation on free radical-related processes in the body. Contents of non-enzymatic components of antioxidation defence and lipid peroxidation products in rat tissues. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2009, 3 (59), 255-262.
• [12] Friedrich M., Goluch-Koniuszy Z.: Wpływ składu diety i jej suplementacji witaminami z grupy B na stężenie lipidów i lipoprotein we krwi szczura. Żyw. Człow. Metab., 2007, 3/4 (34), 1052-1057.
• [13] Gołębiowska-Gągała B., Szewczyk L.: Regulacja hormonalna przemiany białkowo-aminokwasowej. Endokrynol. Ped., 2005, 3 (12), 51-58.
• [14] Jansen H., Verhoeven A.J., Sijbrands E.J.: Hepatic lipase: a pro- or anti- atherogenic protein? J. Lipid Res., 2002, 43, 1352-1362.
• [15] Kotake Y., Ueda T., Mori T., Murakami E., Hattori M.: The physiological significance of the xanthurenic acid-insulin complex. J. Biochem., 1975, 3 (77), 685-687.
• [16] Krygier K.: Problemy bezpieczeństwa dodatków do żywności. Przem Spoż., 2005, 8, 42-46, 68.
• [17] Kuliszkiewicz-Janus M., Abdulrahman S.M.: Biologia lipoproteidy HDL i jej przeciwmiażdżycowe działanie. Postepy Hig. Med. Dośw., 2006, 60, 307-315.
• [18] Lhuissier M., Suschetet H., Causeret J.: Influence des nitrites et des nitrates sur certains aspects de l’etat de nutritionvitaminique. Ann. Nutr. Alim., 1976, 30, 847-858.
• [19] Ludwig D.S.: Dietary glycemic index and obesity. J. Nutr., 2000, 130, 280S-283S.
• [20] Mazur A., Ostański M., Szymanik I., Kalina-Faska B., Januszek-Trzciąkowska A.: Tkanka tłuszczowa nasierdziowa – nowy wskaźnik stanu metabolicznego ustroju? Endor. Otyłość, Zaburz. Przem. Materii, 2007, 3, 29-32.
• [21] Mazurek T.: Aktywność prozapalna tkanki tłuszczowej – nowe spojrzenie na etiologię miażdżycy. Kardiol. Pol., 2009, 67, 1119-1124.
• [22] Naruszewicz M.: Miażdżycorodne działanie małych gęstych cząsteczek LDL, ochronna rola HDL. Med. Dypl., 2000, 3/4, 17-21.
• [23] Niebisz A.J., Jasik M., Karnafel W.: Insulinooporność a czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego. Kardiologia na co Dzień, 2007, 1 (2), 3-6.
• [24] Paśko P., Bartoń H., Fołta M., Krośniak M., Zachwieja Z., Gorinstein S.: Właściwości żywieniowe i zdrowotne szarłatu i komosy. Część II: Wpływ dodatku nasion szarłatu i komosy do pasz szczurów na wybrane wskaźniki biochemiczne tych zwierząt karmionych dietą wysokofruktozową. Żyw. Człow. Metab., 2007, 3/4 (34), 1261-1268.
• [25] Radziszewska M.: Assessment of the effects of designated food additives on contents of non-specific components of antioxidation defense in blood of male’s rats. Mat. VI Krajowej Konferencji Adeptów Fizjologii, Poznań 8-9.05.2009, 13.
• [26] Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 marca 2006 r. w sprawie metodyki postępowania analitycznego w zakresie określania zawartości składników pokarmowych i dodatków paszowych w materiałach paszowych, premiksach, mieszankach paszowych i paszach leczniczych. Dz. U. 2006 r. Nr 54, poz. 389.
• [27] Rutkowski A., Gwiazda S., Dąbrowski K.: Substancje dodatkowe i składniki funkcjonalne żywności. Wyd. Agro & Food Technology, Czeladź 1997.
• [28] Saint-Blanquat G.: Aspects toxicologiques et nutritionnels des nitrates et des nitrites. Ann. Nutr. Alim., 1980, 34, 827-864.
• [29] Schneider J.G., Tompkins C., Blumenthal R.S., Mora S.: The metabolic syndrome in women. Cardiol. Rev., 2006, 14, 286-291.
• [30] Sheorain V.S., Mattock M.B., Subrahmanyam D.: Mechanism of carbohydrateinduced hypertriglyceridemia: plasma lipid metabolism in mice. Metabolism, 1980, 10 (29), 924-929.
• [31] Siemińska L.: Tkanka tłuszczowa. Patofizjologia, rozmieszczenie, różnice płciowe oraz znaczenie w procesach zapalnych i nowotworowych. Endokr. Pol., 2007, 4 (58), 330-342.
• [32] Szurkowska M., Szafraniec K., Gilis-Januszewska A., Szybiński Z., Huszno B.: Wskaźniki insulinooporności w badaniu populacyjnym i ich wartość predykcyjna w określeniu zespołu metabolicznego. Prz. Epid., 2005, 59, 743-751.
• [33] Traczyk I., Gielecińska I., Szponar L., Stachowska E., Rams M., Walkiewicz A.: Ocena wielkości pobrania kwasu benzoesowego i butylohydroksyanizolu wśród dzieci i młodzieży. Żyw. Człow. Metab., 2003, 1/2 (30), 556-560.
• [34] Vijayakumar A., Novosyadlyy R., Wu Y.J., Yakar S., LeRoith D.: Biological effects of growth hormone on carbohydrate and lipid metabolism. Growth Hormone & IGF Research, 2010, 1 (20), 1-7.
• [35] Wawrzyniak A., Hamułka J., Pająk M.: Ocena pobrania azotanów (V) i azotanów (III) z żywnością w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996-2005. Roczn. PZH, 2008, 1 (59), 9-18.

Uwagi

Rekord w opracowaniu