EN
Background. Fłaxseed (Linum usitatissimum L.) is an important source of phenolic compounds, mainly lignans. Antioxidant capacities of flaxseed extracts that contain the compounds have been reported earlier. However, there is a lack of accessible information about their activity against lipid oxidation in meat products. Therefore, the effect of ethanolic flaxseed extracts (EFEs) on lipid stability and changes in nutritive value of frozen-stored meat products (pork meatballs and burgers) was determined. Material and methods. EFEs from three Polish flax varieties (Szafir, Oliwin, Jantarol) were applied in the study. During 150-day storage of meat products, the lipid oxidation (peroxide and TB ARS value) and thiamine retention were periodically monitored, alongside with methionine and lysine availability and protein digestibility. Results. The addition of EFEs significantly limited lipid oxidation in stored meatballs and burgers. EFE from brown seeds of Szafir var. was superior to the others from golden seeds of Jantarol and Oliwin. Moreover, the extracts reduced changes in thiamine and available lysine content, as well as protein digestibility, during storage time. The effect of EFE addition on available methionine retention was limited. Conclusion. The ethanolic flaxseed extracts exhibit antioxidant activity during frozen storage of meat products. They can be utilized to prolong shelf-life of the products by protecting them against lipid oxidation and deterioration of their nutritional quality. However, antioxidant efficiency of the extracts seems to depend on chemical composition of raw materiał (flax variety). Further investigations should be carried on to explain the issue.
PL
Cel. Nasiona lnu (Linum usitatissimum L.) są ważnym źródłem związków fenolowych, a szczególnie lignanów. Wcześniejsze badania wykazały, że ekstrakty z nasion lnu, zawierające te związki, mają właściwości przeciwutleniające. Jednakże brak danych dotyczących ich aktywności przeciwutleniającej po dodaniu do żywności. Dlatego postanowiono ocenić wpływ ekstraktów etanolowych z nasion lnu (EFE) na stabilność lipidów oraz zmiany wartości odżywczej mrożonych produktów mięsnych (pulpetów i kotletów mielonych). Materiały i metody. Ekstrakty etanolowe otrzymano z trzech odmian nasion lnu (Szafir, Oliwin, Jantarol) wyhodowanych i uprawianych w Polsce. Podczas 150 dni przechowywania zamrażalniczego okresowo oznaczano stopień utlenienia lipidów (liczba nadtlenkowa i zawartość TBARS), retencję tiaminy oraz dostępnej lizyny i metioniny, a także oceniono strawność białek produktów mięsnych. Wyniki. Dodatek EFE istotnie zmniejszył utlenianie lipidów w obu przechowywanych produktach. EFE otrzymany z brązowonasiennej odmiany Szafir był efektywniejszy niż ekstrakty z obu pozostałych odmian żółtonasiennych (Oliwin i Jantarol). Ponadto badane ekstrakty ograniczyły straty tiaminy i dostępnej lizyny oraz zmiany strawności białek podczas przechowywania. Wpływ obecności EFE na zmiany zawartości dostępności metioniny był jednak ograniczony. Wnioski. Ekstrakty etanolowe z nasion lnu wykazują aktywność przeciwutleniającą w przechowywanych produktach mięsnych. Dlatego z powodzeniem mogłyby zostać wykorzystane w produkcji przetworów mięsnych w celu ograniczania procesu utleniania oraz jego negatywnego wpływu na wartość odżywczą tych wyrobów. Należy jednak uwzględnić, że uzyskiwany efekt przeciwutleniający ekstraktów może być uzależniony od składu chemicznego surowca, z którego będą pozyskane (odmiany nasion). Aspekt ten wymaga dalszych badań.