EN
The experimental materials comprised 400 Ross 308 chickens (200 ♂ and 200 ♀), divided randomly into four groups kept in 16 pens, as follows: a negative control group (I) – a diet without additives, a positive control group (II) – a diet supplemented with a combination of the antibiotic growth promoter flavomycin (10 mg kg⁻¹ feed) and the coccidiostat robenidine (500 mg kg⁻¹ starter and grower feed), and two experimental groups – diets supplemented with chemically standardized propolis – 10 mg kg⁻¹ feed in group 3 and 50 mg kg⁻¹ feed in group IV. The body weights of chickens were determined once a week. Feed intake, mortality and culling rates were monitored regularly. At the end of the experiment, on day 42, 12 chickens (6 ♂ and 6 ♀) were selected from each group for slaughter and carcass quality analysis. The final body weights of chickens, feed intake (kg) per kg body weight and carcass weight during the rearing period did not differ significantly between groups. The lowest feed intake per kg lean meat was noted in chickens fed a diet with 50 mg propolis/kg feed (3.457 kg), and the highest – in broilers fed a diet with 10 mg propolis/kg feed (3.611 kg). The weight of carcass and selected carcass parts (neck, breast, legs) tended to increase in chickens that received propolis, although the noted differences were statistically non-significant. The percentage content of legs in the carcass was significantly lower in chickens fed a diet with an antibiotic growth promoter (AGP). The legs of chickens fed 50 mg propolis had a significantly higher muscle content and a lower fat content, compared with the legs of birds fed a diet with AGP.
PL
Materiał do badań stanowiło 400 piskląt Ross 308 (200 ♂ i 200 ♀). Ptaki podzielono losowo w 16 kojcach na 4 grupy: kontrolną negatywną (I) – pasza bez dodatków, kontrolną pozytywną (II) – pasza z dodatkiem flawomycyny w ilości 10 mg kg⁻¹ paszy i kokcydiostatyku (robenidyna w ilości 500 mg kg⁻¹ paszy starter i grower) oraz dwie grupy doświadczalne – pasza tylko z dodatkiem standaryzowanego chemicznie propolisu: grupa III – 10 mg kg⁻¹ paszy, grupa IV – 50 mg kg⁻¹ paszy. Raz w tygodniu kontrolowano masę ciała kurcząt oraz na bieżąco zużycie paszy, upadki i brakowania. Na koniec odchowu, czyli w 42 dniu, pobrano do uboju i oceny rzeźnej po 12 kurcząt (6 ♂ i 6 ♀) z każdej grupy. Kurczęta z poszczególnych grup nie różniły się na koniec odchowu istotnie pod względem masy ciała oraz zużycia paszy (kg) na 1 kg masy ciała i tuszki. Na wyprodukowanie 1 kg mięsa najmniej paszy zużyły kurczęta żywione paszą z dodatkiem propolisu w ilości 50 mg kg⁻¹ – 3,457 kg, a najwięcej ptaki otrzymujące paszę z dodatkiem propolisu w ilości 10 mg kg⁻¹ – 3,611 kg. Pomimo braku różnic potwierdzonych statystycznie zaznaczyła się tendencja w kierunku większej masy tuszki oraz niektórych jej elementów (szyi, części piersiowej i nóg) u kurcząt otrzymujących w dawce propolis. Istotnie mniejszy udział nóg w tuszce zanotowano u ptaków z grupy, w której zastosowano w paszy antybiotykowy stymulator wzrostu (ASW). Procentowa zawartość pozostałych wyrębów w masie tuszki była podobna u ptaków ze wszystkich grup. Nie stwierdzono wpływu sposobu żywienia na masę mięsa, tłuszczu ze skórą, kości oraz podrobów. Jedynie umięśnienie nóg kurcząt żywionych paszą z dodatkiem 50 mg propolisu było statystycznie istotnie większe, a otłuszczenie mniejsze w porównaniu z ptakami otrzymującymi ASW.