PL
W pracy przedstawiono wyniki wielozmiennych badań nad oceną zmienności cech ilościowych sześciu odmian pszenicy (Triticum L.) i 12 odmian pszenżyta (×Triticosecale Wittm. ex A. Camus). Obserwacje dwu niezależnie przeprowadzonych doświadczeń dotyczyły czterech cech: stopnia porażenia korzeni, stopnia porażenia liści, względnej masy korzeni oraz względnej masy liści. Analizę statystyczną uzyskanych wyników przeprowadzono za pomocą metod wielowymiarowych. Analiza zmiennych kanonicznych okazała się skutecznym narzędziem do czytelnej oceny zróżnicowania odmian pszenicy i pszenżyta. Najbardziej zróżnicowanymi odmianami pszenicy były ‘Batuta’ i ‘Korweta’ (odległość Mahalanobisa wynosiła 8,682). Najbardziej podobnymi odmianami pszenicy były ‘Bogatka’ i ‘Mewa’ (odległość Mahalanobisa wynosiła 1,693). Wartości odległości Mahalanobisa między odmianami pszenżyta wynosiły od 0,72 (między ‘Kitaro’ i ‘Lamberto’) do 10,034 (między ‘Grenado’ i ‘Presto’).
EN
The paper presents a multivariate approach to the estimation of variability for quantitative traits of six cultivars of wheat (Triticum L.) and 12 cultivars of triticale (×Triticosecale Wittm. ex A. Camus). Four characteristics were under consideration: the degree of infection of roots, as well as leaves, and relative weight of roots and leaves. The obtained results were computed with statistical multivariate methods application. Canonical variates analysis has proved to be an effective tool for clear assessing of the studied wheat and triticale cultivars differences. The most diverse varieties of wheat were ‘Batuta’ and ‘Korweta’ (Mahalanobis distance was 8.682). The most similar varieties of wheat were ‘Bogatka’ and ‘Mewa’ (Mahalanobis distance was 1.693). Mahalanobis distance values between the triticale varieties ranged from 0.72 (between ‘Kitaro’ and ‘Lamberto’) to 10.034 (between ‘Grenado’ and ‘Presto’).