Red algae from the Pińczów Limestones (Middle Miocene; Świętokrzyskie Mountains, Central Poland)

• Autorzy: Studencki W.

Warianty tytułu

PL

Krasnorosty z wapieni pińczowskich (srodkowy miocen, Góry Świętokrzyskie)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper deals with the red algae (mainly Corallinaceae) which are the main component of the Middle Miocene (Badenian) Pińczów Limestones, Świętokrzyskie Mts. (Holy Cross Mts.), Central Poland. Algal growth forms characterize the facies of the Pińczów Limestones. Distribution of several red-algal species shows a correlation with two environmental parameters, viz. water agitation and the substrate. A comparison to Tertiary red-algal floras shows that the specific composition of the Pińczów Limestones flora resembles other assemblages from the Middle Miocene of Poland and those of Ukraine, as well as the assemblage from the Oligocene of Northern Italy. In the systematic part of the paper 73 species of 12 genera (Archaeolithothamnium, Palaeothamnium, “Lithothamnium”, Mesophyllum, Lithophyllum, Leptolithophyllum, Titanoderma, Melobesia, Lithoporella, Jania, Corallina, and Karpathia) are described, one of which is new: Leptolithophyllum maslovi sp. n.

PL

Krasnorosty z rodziny Corallinaceae są głównym elementem skałotwórczym środkowomioceńskich wapieni pińczowskich, odsłaniających się w południowym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Obecność różnych form wzrostowych krasnorostów pozwala na wyróżnienie odmian facjalnych wapieni pińczowskich. Cechy osadu i kształt plechy sugerują związek niektórych gatunków krasnorostów z ruchliwością wody i rodzajem podłoża. Płożące się po powierzchni dna skorupowe plechy Mesophyllum vaughani (Howe) i M. laffittei Lemoine preferowały warunki najsłabszej hydrodynamiki. Gatunek “Lithothamnium” ramosissimum (Gümbel) o plechach gałązkowych, związany był z wodami o umiarkowanej ruchliwości. Trzy gatunki skorupowe, współwystępujące z rodolitami, Mesophyllum ingestum Conti, M. rigidum Mastrorilli i Lithophyllum prelichenoides Lemoine wymagały wód o stosunkowo dużej ruchliwości. “Lithothamnium” cf. nitidum Foslie i Mesophyllum cf. roveretoi Conti są charakterystyczne wyłącznie dla rodolitów, a Palaeothamnium archaeotypum Conti, “Lithothamnium” praefruticulosum Maslov i Lithophyllum albanense Lemoine są najczęściej, choć nie zawsze, składnikami rodolitów. Sugeruje to, że preferowały one środowisko o wysokiej energii, zapewniającej stały lub częsty ruch rodolitów. Piechy trzech gatunków skorupowych: Lithophyllum lithothamnioides Maslov, Titanoderma nataliae (Maslov) i Melobesia sp., często przewarstwiające się wzajemnie, inkrustują zawsze inne krasnorosty, a nigdy podłoże innego typu (powierzchnię dna, zoaria, muszle itp.). Prawdopodobnie właśnie podłoże kontrolowało ich rozmieszczenie. Zespół krasnorostów z wapieni pińczowskich wykazuje największe podobieństwo do flor krasnorostowych znanych ze środkowego miocenu Roztocza, północnego brzegu Karpat i Ukrainy (wschodnia część Paratetydy Centralnej) oraz z oligocenu Północnych Włoch (prowincja śródziemnomorska), wykazuje natomiast niewielką zbieżność z mioceńską florą basenu wiedeńskiego (zachodnia część Paratetydy Centralnej). W systematycznej części pracy opisano 73 gatunki krasnorostów, należące do 12 rodzajów, w tym jeden nowy gatunek: Leptolithophyllum maslovi sp. n.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1988
• Tom: 33
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.3-57,fig.,ref.

Twórcy

autor

Studencki W.

• Polish Academy of Sciences, Al. Na Skarpie 20/26, 00-488 Warsaw, Poland

Bibliografia

• ADEY, W. H. and JOHANSEN, H. W. 1972. Morphology and taxonomy of Corallinaceae with special reference to Clathromorphum, Mesophyllum and Neopolyporolithon gen. nov. (Rhodophyceae, Cryptonemiales).—Phycologia, 11, 2, 159—180.
• ADEY, W. H. and MacINTYRE, I. G. 1973. Crustose coralline algae: a re-evaluation in the geological sciences. — Geol. Soc. Amer. Bull., 84, 3, 883—904.
• [BAKALOVA, D.] БАКАЛОВА, Д. 1980. Варовити водорасли от семейство Corallinасеае от района на Маджарево, Югоизточна България. — Палеонтология, стратиграфия и литология, 12, 13—24.
• [BAKALOVA, D.] БАКАЛОВА, Д. 1983. Палеогенски варовити водорасли от отдел Rhodophyta (Родофитови) от района на Асеновград, Южна България. — Ibidem, 18, 43—68.
• BECKMANN, J. Р. and BECKMANN, R. 1966. Calcareous algae from the Cretaceous and Tertiary of Cuba. — Schweiz. Paläont. Abh., 85, 1—45.
• BOSENCE, D. W. J. 1983. Coralline algae from the Miocene of Malta. — Palaeontology, 26, 1, 147—173.
• BOSENCE, D. W. J. and PEDLEY, H. M. 1982. Sedimentology and palaeoecology of a Miocene coralline algal biostrome from the Maltese Islands. — Palaeogeogr., Palaeoclimatol., Palaeoecol., 38, 1, 9—43.
• BOULANGER, D. and POIGNANT, A. F. 1975. Les nodules algaires du Miocène d’Aquitaine Meridionale. — Bull. Centr. Etud. Rech. Sci. Biarritz, 10, 4, 685—691.
• BUCHBINDER, B. 1977. Systematics and paleoenvironments of the calcareous algae from the Miocene (Tortonian) Tziqlag Formation, Israel. — Micropaleontology, 23, 4, 415—435.
• CONTI, S. 1945. Le Corallinacee del calcare miocenico (Leithakalk) del bacino di Vienna. — Inst. Geol. Univ. Genova Pub. Quad., 1—2, ser. A, 1—68.
• DIENI, I., MASSARI, F. and POIGNANT, A. F. 1979. Testimonianze di Paleocene marino in Sardegna.—Riv. Ital. Paleont., 85, 2, 481—516.
• EDGELL, H. S. and BASSON, P. W. 1975. Calcareous algae from the Miocene of Lebanon. — Micropaleontology, 21, 2, 165—184.
• FARR, E. R., LEUSSINK, J. A. and STAFLEU, F. A. (eds). 1979. Index Nominum Genericorum (Plantarum) vol. I—III. Bohn, Scheltema and Holkema, 1—1896. Utrecht.
• GOLONKA, J. 1981. Glony i biosedymentaeja wapieni mioceńskich okolic Rzeszowa.— Biul. Inst. Geol., 332, 5—52.
• JOHANSEN, H. W. 1976. Current status of generic concepts in coralline algae (Rhodophyta).— Phycologia, 15, 2, 221—244.
• JOHANSEN, H. W. 1981. Coralline algae: a first synthesis. C.R.C. Press, 1—240. New York.
• JOHNSON, J. H. 1955. Early Tertiary coralline algae from Trinidad, British West Indies. — Eclogae Geol. Helvetiae, 48, 1, 69—78.
• JOHNSON, J. H. 1961. Fossil algae from Eniwetok, Funafuti and Kita-Dalitō-Jima. — Geol. Surv. Prof. Pap., 260—Z, 905—950.
• JOHNSON, J. H. 1962. The algal genus Lithothamnium and its fossil representatives. — Quart. Colorado School of Mines, 57, 1, 1—111.
• JOHNSON, J. H. 1964a. Fossil and Recent calcareous algae from Guam. — Geol. Surv. Prof. Pap., 403—G, 1—40.
• JOHNSON, J. H. 1964b. Miocene coralline algae from northern Iraq. — Micropaleontology, 10, 4, 477—485.
• JOHNSON, J. H. 1965. Tertiary red algae from Borneo. — Bull. British Mus. (Nat. Hist.), Geology, 11, 6, 257—280.
• JOHNSON, J. H. and FERRIS, B. J. 1949. Tertiary coralline algae from the Dutch East Indies. — J. Paleont., 23, 2, 193—199.
• KOWALEWSKI, K. 1930. Stratygrafia miocenu okolic Korytnicy w porównaniu z trzeciorzędem pozostałych obszarów Gór Świętokrzyskich. — Spraw. P.I.G., 6, 1, 1—211.
• LEMOINE, M. 1977. Les difficultés de la phylogénie chez les algues corallinacées.— Bull. Soc. Géol. France, ser. 7, 19, 6, 1319—1325.
• LEMOINE, P. 1917. Contribution à 1’étude des Corallinacées fossiles. III. Corallinacées fossiles de la Martinique. — Bull. Soc. Géol. France, 17, 256—279.
• LEMOINE, P. 1919. Contributions à 1’étude des Corallinacées fossiles. V. Les Corallinacées du Pliocène et du Quaternaire de Calabre et de Sicilie recueillies par M. Gignoux.—Ibidem, 19, 101—114.
• LEMOINE, P. 1923a. Contributions à 1’étude des Corallinacées fossiles. VI. Les Mélobésiées du Calcaire pisolitique du Bassin de Paris. — Ibidem, 23, 62—69.
• LEMOINE, P. 1923b. Contribution à 1’étude des Corallinacées fossiles. VII. Mélobésiées Miocènes recueillies par M. Bourcart en Albanie:—Ibidem, 23, 275—283.
• LEMOINE, P. 1933. Algues calcaires de la familie des Corallinacées recueillies dans les Carpathes occidentales par M. D. Andrussov. — Vestnik Stat. Geol. Ust. Českosl. Republ., 9, 269—289.
• LEMOINE, P. 1939. Les algues calcaires fossiles de 1’Algérie. — Mater. Carte Géol. Algérie, Mém. Paléont., 9, 1—128.
• MAŁECKI, J. 1956. Glony wapienne eocenu Tatr. — Rocz. P.T. Geol., 25, 2, 135—158.
• [MASŁOV, V. P.] МАСЛОВ, В. П. 1956. Ископаемые известковые водоросли СССР. — Тр. zеол. uист. наук АН СССР, 160, 1—301.
• [MASŁOV, V. P.] МАСЛОВ, В. П. 1961. Водоросли среднесарматских биогермов Молдавии. — Иза. молд. фuлuала АН СССР, 6, 84, 74—82.
• [MASŁOV, V. P.] МАСЛОВ, В. П. 1962. Ископаемые багряные водоросли СССР и их связь с фациями. — Тр. zеол. uнст. АН СССР, 53, 1—221.
• MASTRORILLI, V. I. 1966. Corallinacee fossili mioceniche delle arenarie di cui sono constitute le antiche mura dell’orto botanico di Pavia. — Atti Inst. Geol. Univ. Genova, 4, 1, 216—259.
• MASTRORILLI, V. I. 1967a. Nuovo contributo allo studio delle Corallinacee dell’Oligocene Liguro-Piemontese: i reparti della Tavoletta Ponzone. — Ibidem, 5, 2, 153—406.
• MASTRORILLI, V. I. 1967b. Lithophyllum contii: nuovo species di Corallinacea diffusa nella formazione oligocenica di Bric Mazzapiede pressu Prasco (Acqui). — Ibidem, 4, 2, 475—490.
• MASTRORILLI, V. I. 1973. Flore fossili a Corallinacee di alcuna localita venete tra i Berici e l’Altopiano di Asiago. — Atti Soc. Ital. Sci. Nat. Mus. Storia Nat. Milano, 114, 3, 209—292.
• ORSZAG-SPERBER, F. and POIGNANT, A. F. 1972. Corallinacées du Miocène de la Plaine Orientale Corse. — Rev. Micropaléontol., 15, 2, 115—124.
• ORSZAG-SPERBER, F., POIGNANT, A. F. and POISSON, A. 1977. Paleogeographic significance of rhodolites: some examples from the Miocene of France and Turkey. In: E. Flügel (ed.), Fossil Algae, 286—294. Springer-Verlag. Berlin.
• PISERA, A. 1974. Miocen tzw. Zatoki Rzeszowskiej. — Unpublished M. Sc. Thesis; Institute of Geology, University of Warsaw.
• PISERA, A. 1985. Paleoecology and lithogenesis of the Middle Miocene (Badenian) algalvermetid reefs from the Roztocze Hills, south-eastern Poland. — Acta Geol. Polonica, 35, 1/2, 89—155.
• POIGNANT, A. F. 1971. A propos de Lithophyllum duplex Maslov. — Cah. Géol., 87, 1172—1174.
• POIGNANT, A. F. 1979. Détermination générique des Corallinacées Mésozoïques et Cénozoïques.— Bull. Centr. Rech. Explor. -Prod. Elf-Aquitaine, 3, 2, 757—765.
• POIGNANT, A. F. 1980. Critères de détermination spécifique des Corallinacées fossiles. — C. R. Acad. Sci. Paris, ser. D, 291, 389—391.
• POIGNANT, A. F. 1985. Présentation simplifiée ďune nouvelle classification générique des Rhodophycées Mésozoïques et Cénozoïques. Informatisation. — Bull. Soc. Géol. France, 1, 4, 603—605.
• POIGNANT, A. F. and BOUILLÉ, F. 1985. Computer-assisted determination in paleontological taxonomy. In: P. S. Glaeser (ed.), The Role of Data in Scientific Progress, 413—416. Elsevier. Amsterdam.
• RADWAŃSKI, A. 1965. A contribution to the knowledge of Miocene Elasmobranchii from Pińczów (Poland). — Acta Palaeont. Polonica, 10, 2, 267—274.
• RADWAŃSKI, A. 1968. Transgresja dolnego tortonu na Wyżynie Miechowskiej i Krakowskiej.— Acta Geol. Polonica, 18, 2, 387—445.
• RADWAŃSKI, A. 1969. Transgresja dolnego tortonu na południowych stokach Gór Świętokrzyskich (strefa zatok i ich przedpola). — Ibidem, 19, 1, 1—160.
• RADWAŃSKI, A. 1973. Transgresja dolnego tortonu na południowo-wschodnich i wschodnich stokach Gór Świętokrzyskich. — Ibidem, 23, 2, 375—434.
• SCHALEKOVÀ, A. 1969. Zur nächeren Kenntnis des Corallinaceen im Leithakalk des Sandberges bei Devinska Nová Ves (Theben-Neudorf) in der Südwestslovakei. — Acta Geol. Geogr. Univ. Comenianae, Geologica, 18, 93—102.
• SCHALEKOVÀ, A. 1973. Oberbadenische Corallinaceen aus dem Steinbruch Rohoźnik-Vajar an dem westhang der Kleinen Karpaten. — Ibidem, 26, 211—221.
• SOUAYA, F. J. 1963. On the calcareous algae (Melobesioideae) of Gebel Gharra (Cairo-Suez road) with a local zonation and some possible correlations. — J. Paleont., 37, 6, 1204—1216.
• STUDENCKA, В. and STUDENCKI, W. 1988. Bivalves from the Badenian (Middle Miocene) carbonate deposits of the Wójcza-Pińczów Range (Świętokrzyskie Mts, Central Poland). — Acta Geol. Polonica, 38, 1/4.
• STUDENCKI, W. 1987. Facje i paleoekologia wapieni glonowych pasma wójczo-pińczowskiego. — Unpublished Ph. D. Thesis Univ. of Mining and Metallurgy, Kraków.
• STUDENCKI, W. 1988. Facies and sedimentary environment of the Pińczów Limestones (Middle Miocene; Holy Cross Mts., Central Poland). — Facies, 18, 1—26.
• TURNER, J. A. and WOELKERLING, W. J. 1982. Studies on the Mastophora-Lithoporella complex (Corallinaceae, Rhodophyta). II. Reproduction and generic concepts. — Phycologia, 21, 3, 218—235.
• WOELKERLING, W. J. 1983a. A taxonomic reassessment of Lithothamnium (Corallinaceae, Rhodophyta) based on studies of R. A. Philippi’s original collections.— Br. Phycol. J., 18, 165—197.
• WOELKERLING, W. J. 1983b. A taxonomic reassessment of Lithophyllum (Corallinaceae, Rhodophyta), based on studies of R. A. Philippi’s original collections. — Ibidem, 18, 299—328.
• WOELKERLING, W. J., CHAMBERLAIN, Y. M. and SILVA, P. C. 1985. A taxonomic and nomenclatural reassessment of Tenarea, Titanoderma and Dermatolithon (Corallinaceae, Rhodophyta) based on studies of type and other critical specimens. — Phycologia, 24, 3, 317—337.
• WRAY, J. L. 1977. Calcareous algae. Elsevier. 1—185. Amsterdam.