EN
Aim. Blackthorn {Prunus spinosa L.) is quite widespread bush occurring in Poland. Its fruits are easily available food products. The aim of this study was to investigate the basal Chemical composition, especially antioxidant compounds in fresh and frozen stored blackthom fruits. Material and methods. Research material consisted of blackthorn fruits collected from the wild grown bushes, near Łącko. In the wash-out, dried and stone-loss fruits, the content of dry matter, protein, simple sugars, dietary fibre and ash was determined. The amount of antioxidant compounds was also tested: β-carotene, vitamin C, polyphenols, in this anthocyannins, as well as antioxidant activity expressed as an ability to quench free radical ABTS. Analyses were repeated in fruits stored in frozen State for three months. Results. On the basis of the obtained results, it was observed that conceming basal chemical composition, the blackthom fruits do not single out among other fruits from Rosaceae family. It was also reported that blackthorn fruits are rich in polyphenolic compounds, as well as in vitamin C, and those compounds, most probably contribute to their high antioxidant activity, being at the level of 43.6 pmol Trolox/g f.m. Storage in the freezing State reduced the contents of water, fat, dietary fiber and ash, but did not have significant impact on the other compounds. Conclusions. Blackthorn fruits may constitute valuable source for preparations (tincture, wines, and teas), as well as an additive to other fruit processing, as a product of great pro-healthy properties. Freezing process and storage in that State did not significantly influence on nutritive and antioxidant compounds of blackthorn fruits. It may be therefore observed that several months of frozen storage is a good way to make them available for fruit processing and for the consumers-, also the off-season.
PL
Cel. Tarnina (Prunus spinosa L.) jest krzewem dość rozpowszechnionym w naszym kraju, a jej owoce są produktem łatwo dostępnym. Celem podjętych badań było oznaczenie podstawowego składu chemicznego, ze szczególnym uwzględnieniem składników o właściwościach antyoksydacyjnych w świeżych owocach śliwy tarniny i przechowywanych przez kilka miesięcy w stanie zamrożonym. Materiał i metodyka. Materiałem badawczym były owoce śliwy tarniny zebrane z dziko rosnących krzewów w okolicach Łącka. W umytych, osuszonych i wypestkowanych owocach oznaczono zawartość: suchej masy, białka, tłuszczu, cukrów prostych, błonnika i popiołu. Oznaczono także składniki o właściwościach antyoksydacyjnych: (β-karoten, witaminę C, polifenole, w tym antocyjany, oraz całkowitą aktywność antyoksydacyjną, wyrażoną jako zdolność wygaszania wolnego rodnika ABTS. Analizy powtórzono w owocach zamrożonych i przechowywanych w tym stanie przez trzy miesiące. Wyniki. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż w składzie podstawowym owoce tarniny nie wyróżniają się na tle innych owoców z rodziny różowatych. Wykazano również, że owoce śliwy tarniny są bogate w związki polifenolowe oraz witaminę C i najprawdopodobniej te składniki przyczyniają się do wyróżniającej je dużej aktywności antyoksydacyjnej określonej na poziomie 43,6 pmol Trolox/g ś.m. Przechowywanie zamrażalnicze istotnie wpłynęło na zmniejszenie zawartości wody, tłuszczu, błonnika i popiołu, natomiast nie miało istotnego wpływu na pozostałe składniki. Wnioski. Owoce śliwy tarniny mogą być cennym surowcem na przetwory (nalewki, wina, herbatki) oraz dodatkiem do przetworów z innych owoców, o dużych właściwościach prozdrowotnych. Proces zamrażania oraz przechowywania w warunkach zamrażalniczych nie wpływa znacząco na zmianę zawartości składników odżywczych i anty oksydacyjnych w owocach tarniny. Można zatem uważać, że kilkumiesięczne przechowywanie owoców śliwy tarniny w warunkach zamrażalniczych jest dobrym sposobem na ich udostępnienie przetwórstwu owocowemu oraz konsumentom także poza sezonem.